ARCHIWUM Magazynu B&B - zakończył działalność w 2018

Polisa dla członków zarządu

Ubezpieczenia D&O (Directors and Officers), czyli odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, pojawiły się w Stanach Zjednoczonych już w latach 30. ubiegłego stulecia, jako odpowiedź na roszczenia akcjonariuszy wobec władz bankrutujących wówczas z powodu kryzysu spółek. Od tego czasu polisy tego typu stały się bardzo powszechne w krajach zachodnich.

Również na polskim rynku wzrasta od kilku lat zainteresowanie ubezpieczeniami chroniącymi członków zarządu spółek przed finansowymi konsekwencjami błędów w zarządzaniu firmą.

Informacje o kierowanych roszczeniach, jak i spektakularnych odszkodowaniach z tego tytułu, są silnie nagłaśniane przez media. Ta sytuacja nie pozostaje bez wpływu na podniesienie świadomości ubezpieczeniowej w kontekście możliwości dochodzenia roszczeń przez wszystkich poszkodowanych, czyli każdą osobę trzecią – zarówno fizyczną, jak i prawną: spółkę, pracowników spółki, akcjonariuszy, wierzycieli, organy państwa oraz każdą inną osobę, która poniosła szkodę na skutek uchybienia popełnionego przez członka kierownictwa spółki. Są to członkowie zarządu, rady nadzorczej, prokurenci, pracownicy wykonujący czynności i sprawujący funkcje kierownicze lub zarządcze, a także ich pełnomocnicy.

Osoby zarządzające bądź kierujące spółką dysponują autonomią i niezależnością, jednakże, co się z tym wiąże, obarczone są ogromną odpowiedzialnością, zarówno karną, jak i materialną.

Ubezpieczenie D&O chroni osoby ubezpieczone przed koniecznością osobistego ponoszenia materialnej odpowiedzialności za nieprawidłowe działania lub ich brak w sytuacji, gdy takie były wymagane, a polisa przerzuca odpowiedzialność na zakład ubezpieczeń.

Głównymi zainteresowanymi ubezpieczeniem zarządu są firmy, świadome konsekwencji ewentualnych roszczeń i strat finansowych spowodowanych decyzjami osób zajmujących stanowiska kierownicze w przedsiębiorstwie. Chodzi tu o straty dla spółki oraz dla osób nią zarządzających, bowiem działania członków zarządu, rad nadzorczych, prokurentów i pełnomocników mają wpływ na funkcjonowanie całego przedsiębiorstwa. Ubezpieczenie D&O chroni przed finansowymi skutkami błędnych decyzji, chociaż nie chroni oczywiście przed odpowiedzialnością karną, jednak w przypadku szkód finansowych działa w interesie zarówno spółki, jak i kadry zarządzającej. Ubezpieczenie jest gwarancją, że w przypadku wyrządzenia szkody, osoba odpowiedzialna nie odpowie majątkiem osobistym, a spółka uzyskuje pewność, że roszczenie zostanie pokryte nawet wtedy, gdy jej wielkość przekracza możliwości osoby za nie odpowiedzialnej.

D&O, chroni od skutków finansowych większości nieprawidłowych działań, chociażby takich, jak działanie na szkodę firmy, nadużycie zaufania, przekroczenie kompetencji i pełnomocnictw, uchybienia w obowiązkach, naruszenie praw pracowniczych, oświadczenie wprowadzające w błąd, zniesławienie, oszczerstwo, naruszenie zobowiązań, błąd, zaniechanie.

Przykład: zarząd spółki akcyjnej błędnie przyjął, że faktu nabycia 15% akcji przez dotychczasowego akcjonariusza nie musi publikować. Zatajenie tego zgłoszenia spowodowało nałożenie przez KNF na spółkę kary w kwocie 300 tys. zł, którą, po zapłaceniu jej przez spółkę, w drodze powództwa cywilnego pełnomocnik powołany uchwałą walnego zgromadzenia akcjonariuszy dochodzi (z odsetkami) teraz od zarządu spółki, w jej imieniu.

Najważniejsze źródła odpowiedzialności i podstawy prawne roszczeń do zarządu, to:

– szkody spółki: szkoda wyrządzona działaniem sprzecznym z prawem – regulacje Kodeksu Spółek Handlowych,
– szkody spółdzielni: szkoda wyrządzona działaniem lub zaniechaniem – regulacje prawa spółdzielczego,
– szkody osób trzecich: szkoda wyrządzona czynem niedozwolonym – regulacje Kodeksu Cywilnego,
– szkody Skarbu Państwa: zaległości podatkowe – regulacje ordynacji podatkowej,
– szkody spółki i akcjonariuszy powstałe w wyniku zatwierdzania błędnych sprawozdań finansowych – ustawa o rachunkowości.

Konstrukcja polisy jest kwestią umowną, może np. obejmować ochroną ubezpieczeniową zarząd, bez względu na skład personalny, bez konieczności dokonywania zmian w przypadku zmian osobowych w firmie. Można też zawrzeć oddzielne, indywidualne polisy dla każdego z członków zarządu.

 

Anna Ciołkowiak, Robert Hejzner – brokerzy HFB BROKER Sp. z o.o

 


 

Business&Beauty Magazyn